Menu Sluit

Enexis Slimme Meters

Edwin van Raaij

In 2017 heeft de Enexis afdeling Slimme Meters Operations besloten het slimme meter beheer platform EIServer te vervangen. Door de te verwachte groei van het aantal slimme meters in Nederland en nieuwe wet- en regelgeving met betrekking tot slimme meters zou het huidige EIServer platform niet meer aan de eisen voldoen. Na een offerte traject is de keuze gevallen op applicatie Connexo van leverancier Honeywell. Omdat Connexo een “off-the-shelf” applicatie is, ontworpen met internationale standaarden in het achterhoofd en Nederlandse slimme meter wet- en regelgeving hiervan afwijkt, moest er additionele functionaliteit gebouwd worden. Naast extra functionele eisen moest het Connexo platform moest ook voldoen aan de laatste Enexis IT architectuur requirements zoals afname van de applicatie volgens het Software-As-A-Service (SAAS) model en integratie met andere systemen op basis van REST-API’s en Apache Kafka.

De Enexis afdeling Slimme Meters Operations afdeling is onderdeel van Enexis Netbeheer die zich binnen de Enexis groep bezig houdt met het aanleggen en onderhouden van het energienet in Nederland. Daarnaast zorgt Enexis netbeheer voor het transport energie van de elektriciteitscentrale of het gasstation naar woningen en bedrijven. Enexis netbeheer doet dit voor ruim 3 miljoen huishoudens en bedrijven, voornamelijk in de provincies Limburg, Noord-Brabant, Overijsel, Drenthe en Groningen.

Slimme meters zijn gas- en elektriciteitsmeters die op afstand uitgelezen worden. In 2015 is in Nederland de “Grootschalige Aanbieding” (GSA) begonnen die de regionale netwerkbeheerders voorschrijft dat aan alle huishoudens vóór 2021 een slimme meter aangeboden moet zijn.

Voor het beheer van slimme meters heeft Enexis ruim 10 jaar geleden de applicatie EIServer geïmplementeerd. In de jaren dat EIServer operationeel was is er veel functionaliteit bijgebouwd waardoor onderhoud en het implementeren van nieuwe functionaliteit steeds complexer en duurder werd. Omdat ook de toekomstige wetgeving en de extra toename van slimme meters -bijvoorbeeld in laadpalen voor elektrische auto’s- nieuwe eisen stelt aan het slimme meter beheerplatform, moest EIServer vervangen worden.

Nadat in 2018 het offerte-traject was afgerond en de applicatie Connexo van leverancier Honeywell was gekozen als de opvolger van EIServer vond in Juni 2018 de formele kick-off van het project Enexxo plaats. Met verschillende SCRUM teams werd gestart met het ontwerpen van benodigde nieuwe functionaliteit, het uitwerken van de data-migratie en live-gang scenario’s, het uitwerken van de connectiviteit met andere applicaties in het Enexis slimme meter landschap plus het inrichten van het datacenter met bijbehorende connectiviteit waar de Connexo applicatie zou draaien.

Als data-migratie manager was ik met een team van specialisten verantwoordelijk voor het ontwikkelen en uitwerken van de data-migratie strategie. Na verschillende opties te hebben onderzocht is er besloten om voor de data migratie gebruik te maken van standaard functionaliteit binnen Connexo om meter- en aansluitingen data te laden, de zogenaamde “importers”. Belangrijk hierbij was de keuze om een duidelijke scheiding in verantwoordelijkheden te maken. Enexis heeft de verantwoordelijkheid om de juiste data in het correcte formaat aan te leveren, Honeywell is verantwoordelijk voor de correcte verwerking van deze data. Het gebruik van zulke standaard importers kan een performance probleem opleveren in vergelijking met bijvoorbeeld directe data loads in applicatie tabellen, maar na testen met dummy data werd duidelijk dat 4,5 miljoen meters met bijbehorende aansluitingen binnen 40 uur ingeladen konden worden. Dat was al een hele verbetering ten opzichte van de eerste schattingen die uitgingen van een migratie tijd van 5 dagen wat zou betekenen dat de slimme meter afdeling minimaal 3 werkdagen niet operationeel kon zijn. Dit hebben we kunnen reduceren tot één werkdag plus een weekend.

Om de correcte data te bepalen werd in het Enexis datawarehouse een aparte instantie ingericht die als “staging database” fungeerde. In deze “staging database kon de data uit alle bronsystemen geladen worden, controles en correcties uitgevoerd en de uiteindelijke input files voor de importers geëxtraheerd worden.

Naast data-migratie vielen ook de domeinen techniek/hosting en integratie onder mijn verantwoordelijkheid. Voor de integratie moest vanuit de Enexis architectuurrichtlijnen gebruik gemaakt worden van REST-API’s voor “request-response” integratie en Apache Kafka voor “publish-subscribe” integratie. Omdat de voorgeschreven berichtdefinitie het JSON format was en er aangesloten moest worden op bestaande applicaties die met XML-bericht definitie werkten zijn er aparte micro services gebouwd om berichten van XML naar JSON format en omgekeerd te converteren.

Omdat SAAS als model nieuw was voor de functioneel beheer afdeling was moest de bestaande SLA herschreven worden om te voldoen aan alle beheer eisen. Daarnaast is er in samenwerking met de leverancier een “Dossier Afspraken en Procedures” opgesteld waar aanvullende procedures zoals change management, escalatie management etc.  in beschreven staan maar ook concrete processen beschreven worden zoals data verlading uit Connexo voor BI doeleinden

Onderdeel van de SLA uitwering was het toezien op net correct inrichten van het datacenter zodat alles zou voldoen aan de security eisen compleet met een fail-over mechanisme zodat in geval van een calamiteit binnen korte tijd de productie door kan gaan met minimaal data verlies.

Na het uitvoeren van 4 data-migratie iteraties waarbij voor elke iteratie een uitgebreid testrapport gemaakt werd, konden we concluderen dat de data-migratie correct ingericht was met een goede performance. Het was alleen nog aan het Slimme Meters operationele team om de laatste data-cleaning uit te voeren op basis van de resultaten uit de iteraties.

Om de live-gang te oefenen zijn er vervolgens twee dry-runs uitgevoerd waarin het hele live-gang draaiboek nagespeeld werd.  De eerste met alleen Enexis interne partijen, de tweede met ook met de betrokken externe partijen. Vervolgens kon met een gerust hart eind oktober succesvol gemigreerd worden naar de Connexo applicatie.

Al met al een enorm uitdagend project waarbij ik aan voor mij bekende disciplines zoals data-migraties en implementaties maar ook aan nieuwe disciplines zoals integratie en hardware inrichting met veel energie en plezier kon werken.